Het water stroomt op mijn haar, mijn schouders, over heel mijn lijf. Mijn huid opent. Het streelt mijn baardhaartjes. Mijn voeten warmen op. Elke porie warmt op. Op mijn hoofd komt het krachtig aan, masseert. Ik draai, massage in mijn nek. Onder de huid gloeit het nu. Diep, heel diep adem ik. Mijn netvlies toont een lichtfris kleurenspectrum. Het raam is beslagen, de dag is begonnen. Ik maak me klaar om te gaan tekenen in ’t Werkhuys in Borgerhout.
Ruimtes waar je weet dat kijken alleen met de ogen mag zijn in de meerderheid, zeker zodra het over tentoonstellen gaat. Voor de zekerheid gewaarschuwd door een veelvoud aanwijzingen die onderdeel van de dingen lijken. Het instinct van bezoekers is soms, vaak, sterker; er klinkt acuut een alarm, een stem: “Niet aanraken aub!”.
Elke aanraking laat vettigheid achter, materiaal slijt onzichtbaar. Tastende of liefkozende aanrakingen maken brons aan het glimmen. Alleen al geraakt door daglicht breekt verf, krijt, inkt, papier af en verliest glans. Pas jaren en jaren later zie je de verandering. Als iedereen het beduimeld heeft, tja.
Op de foto hier onder staan mijn voorwerpen op regelmatige afstand in rijen naast en boven elkaar. In het licht van de Zomeracademie bij Brussel ogen ze fluwelig wit marmer. Wanneer gips net gestukt of gegoten is, toont zich eenzelfde witheid. Met verfspuit aangebracht geeft een verzameling minuscule druppels grondverf een sneeuwhuid die oh, zo zacht oogt. Niemand die ze durft aan raken, sereen zoals ze daar staan.
Ik voel de nood, de noodzaak van kijken door aanraken, de beste manier om te doorgronden waar dingen van gemaakt zijn. Door te voelen ontdekken wat er onder het fluwelen oppervlak is; het gewicht, de substantie, de temperatuur. Stel je voor dat dit ding, deze pipo, gemaakt blijkt van nylon en hol is of juist massief van hout, steen of brons; dat zijn drie verschillende pipo’s. Lees je een tekstbordje, dan kijken je hersenen. Hoe kan je van een ding houden zonder aanraking? Je mist de essentie, dingen willen, nee moeten, aangeraakt worden. Kun je helemaal van een ander houden zonder enige aanraking? Kun je helemaal van jezelf houden zonder enige aanraking? Wat wordt er precies bewaard als er niet wordt aangeraakt?
Tekenen is de aanraking van de hand en de stift. Van de punt van de stift en het voorwerp. Van het voorwerp en de ondergrond waar het op staat; van de ondergrond en de omgeving. De aanraking van de ene mens en de medemens.
Leven zonder aanraken, stel je dat eens voor.
